Prezbiopia, czyli inaczej starczowzroczność jest dolegliwością, która polega na stopniowym pogarszaniu widzenia z bliska. Wynika to z faktu, że soczewka będąca częścią gałki ocznej, ulega procesowi starzenia się i traci swoją elastyczność. Fizjologicznie to właśnie jej zmiany kształtu umożliwiają odpowiednie skupienie światła na siatkówce, co umożliwia prawidłowy odbiór obrazu. W momencie zmniejszenia się jej plastyczności, światło pada na inną część siatkówki, przez co bodźce odbierane przez mózg i tworzące dalej obraz są nieprawidłowe.
Jak objawia się prezbiopia?
Akomodacja soczewki względem z siatkówki z czasem jest trudniejsza, dlatego ciężko jest dostrzec to, co znajduje się najbliżej oczu. Najprościej jest to zaobserwować u osób, które muszą odsunąć na pewną odległość kartkę papieru, czy etykietę z drobnymi literami, ponieważ dopiero wtedy są w stanie ją przeczytać. Przeważnie prezbiopia występuje u osób powyżej czterdziestego roku życia, może też pojawić się szybciej u ludzi z dalekowzrocznością. Do jej rozwinięcia predysponuje długotrwała praca przy komputerze, dlatego u każdego, u kogo występuje wada wzroku, zaleca się jak największą ekspozycję na naturalne światło oraz robienie systematycznych odpoczynków dla oczu. Osoby, które chorują na cukrzycę albo palą papierosy również są w grupie wysokiego ryzyka wystąpienia starczowzroczności.
Jakie są konsekwencje nieleczonej prezbiopii?
Przede wszystkim należy mieć na uwadze to, że nawet niewielka wada wzroku może predysponować do wystąpienia chorób współistniejących. Jest to dosyć poważna sprawa, a badania mówią same za siebie:
- krótkowzroczność do -2,00 D może zwiększać ryzyko wystąpienia zaćmy i makulopatii krótkowzrocznej dwukrotnie, odwarstwienia się siatkówki trzykrotnie, a jaskry aż czterokrotnie;
- przy wadzie wzroku w przedziale od -2,00 D do -6,00 D mówimy o trzykrotnie zwiększonym ryzyku wystąpienia zaćmy, czterokrotnie zwiększonym ryzyku jaskry, odwarstwienie siatkówki jest dziewięciokrotnie bardziej prawdopodobne, a makulopatii krótkowzrocznej wzrasta o dziesięć razy,
- wady wzroku powyżej -6,00 D nazywa się patologiczną krótkowzrocznością, przy której drastycznie wzrasta ryzyko wystąpienia wspomnianych wcześniej chorób: zaćmy pięciokrotnie, jaskry czternastokrotnie, odwarstwienia siatkówki 22-krotnie, a makulopatii krótkowzrocznej aż o 44 razy.
Wszystkie wymienione choroby mają bardzo poważne skutki i mogą permanentnie upośledzić proces prawidłowego widzenia. Oczywiście poza oddziaływaniem prezbiopii na zdrowie, utrudnia ona codzienne funkcjonowanie.
Jak skuteczne może być leczenie farmakologiczne?
Dzięki ogromnemu rozwojowi medycyny, dostępnych jest wiele rodzajów korekcji prezbiopii – bardziej lub mniej inwazyjnych. Oczywiście styl życia bardzo wpływa na powodzenie terapii – jak już wspomniano, zachęca się do korzystania z naturalnego oświetlenia oraz ograniczenie do minimum sztucznego światła emitowanego przez telefony, telewizory, czy laptopy.
Największą skuteczność ma oczywiście leczenie, które zostanie podjęte przy wczesnym zdiagnozowaniu wady wzroku. Coraz więcej lekarzy decyduje się na terapię przy użyciu atropiny (która zwęża źrenicę) w stężeniu od 0,01% do 0,03% (przy czym większość wybiera 0,01%). Podawana jest ona raz dziennie, na noc, miejscowo na oko. Badania nad jej wpływem i szerszym zastosowaniem rozpoczęły się w Stanach Zjednoczonych i tamtejsi naukowcy starają się je spopularyzować na resztę świata. Należy tutaj zaznaczyć, że terapia ta jest długotrwała i może być utrzymywana nawet dekadę, albo i dwie. Jest to spowodowane tym, że atropina musi być bardzo powoli odstawiana. Zazwyczaj, żeby dostać krople o odpowiednim jej stężeniu, muszą one być specjalnie wyprodukowane przez zajmującą się tym firmę farmaceutyczną. Okazuje się, że pomimo tych niedogodności, metoda cieszy się ogromnym poparciem wśród lekarzy i pacjentów. Warto tutaj wspomnieć, że ryzyko wystąpienia działań niepożądanych w przypadku tej terapii jest niewielkie, a jeśli występują, to zazwyczaj w formie alergii kontaktowych – w takich sytuacjach należy zaprzestać podawanie atropiny.
Terapia atropiną jest długotrwała, a zadowalające wyniki osiągają pacjenci, u których choroba została wykryta we wczesnym stadium. Z tego względu za oceanem rozpoczęto badania, które mogłyby ukazać predyspozycje do wystąpienia tej wady wzroku w profilu genetycznym. Medycyna rozwija się w bardzo szybkim tempie, dlatego istnieje bardzo duża nadzieja na pełne wyleczenie u osób z prezbiopią.
Artykuł przygotowany przez Optometrystę Szkla.com w ramach Poradnika optometrysty.
źródło – Healio.com
